Uvod u Likovne tehnike

Pod pojmom likovne tehnike podrazumijevamo materijale kojima se oblikuje i način upotrebe i oblikovanja materijala.

Likovne tehnike se mogu prema području rada podijeliti na tehnike prostornog (plošnog) dvodimenzionalnog oblikovanja i tehnike prostorno-plastičnog trodimenzionalnog oblikovanja.

 

 

 

 

 

 

 

 

Tehnike površinskog (plošnog) oblikovanja se dijele na:

1. crtačke

2. slikarske

3. grafičke

Svaka tehnika ima svoje likovnotehničko sredstvo i alat kojim se ostvaruje likovno djelo. U likovnoj se terminologiji najčešće likovna tehnika poistovjećuje s likovnotehničkim sredstvima. Tako npr. ako je slika naslikana tempera bojama, tehniku rada imenujemo kao “tempera” ili ako je crtež izveden tušem pomoću pera, tehniku rada imenujemo kao “tuš-pero” itd.

Crtačke tehnike

Crtačke tehnike su: olovka, kreda, ugljen, hemijska olovka, flomaster, tuš-pero, tuš-drvce, tuš-trska, tuš-kist, i lavirani tuš. One se mogu podijeliti na suhe i mokre. Suhe tehnike su: olovka, kreda, ugljen i hemijska olovka, a mokre su: flomaster, te sve tehnike rada tušem i ostalim tečnim sredstvima.

Slikarske tehnike

Slikarske tehnike također možemo podijeliti na suhe i mokre. Suhe su: pastel, kolaž, mozaik, vitraž i tapiserija, a mokre su: akvarel, gvaš, tempera, ulje i freska.

Osim toga možemo ih podijeliti na tehnike kod kojih se boja kao pigment (prah) veže različitim vezivnim sredstvima (pastel, akvarel, gvaš, tempera, ulje, freska) i na tehnike gdje se boja već nalazi na različitim materijalima koji su njezini nosioci (kolaž, mozaik, vitraž, tapiserija). Ovdje su nosioci boja kolažni papiri, obojeni kamenčići, obojeno staklo, niti vune i sl.

Osnovni likovni element slikanja je boja, koja se na podlogu nanosi direktno u obliku mrlja, poteza ili većih obojenih površina. Način nanošenja boje na podlogu daje specifičan likovni karakter slici i lični pečat autora.

Grafičke tehnike

Pod grafičkim tehnikama podrazumijevamo tehničke postupke otiskivanja i umnožavanja crteža pomoću matrice ili klišeja. Matrica ili klišej je svaka obrađena ploča s koje se vrši otiskivanje grafičkih listova, odnosno grafika.

Matrica može biti od drveta, linoleuma, metala, kamena i raznih drugih materijala. Prema načinu obrade matrice grafičke tehnike dijelimo na:

a) tehnike visoke štampe (tiska)

b) tehnike duboke štampe

c) tehnike plošne štampe

U tehnike visoke štampe ubraja se: drvorez, linorez, gipsorez, kartonski tisak.

Tehnike duboke štampe su: bakrorez, suha igla, bakropis i akvatinta, a tehnike plošne štampe su: litografija, monotipija i sitoštampa.

Tehnike prostorno-plastičkog oblikovanja

Njih dijelimo na vajarske (kiparske) i arhitektonske.

Vajarski materijali su: glina, glinamol, plastelin, drvo, kamen, gips, metal, plastične mase, žica i mnogi didaktičko neoblikovani materijali. Ti se materijali oblikuju načinom modelovanja, građenja, klesanja, tesanja, lijevanja itd.

Pri obradi pojedinih materijala važnu ulogu ima vajarev (kiparev) odnos prema materijalu. Određenu osobinu materijala, kao npr. tvrdoću kamena, mekoću gline, strukturu drveta, vajar može poštovati ili čak naglasiti, a može te osobine i negirati u zavisnosti o njegovom likovnom htijenju i ličnom umjetničkom izrazu.